منابع آبی تغذیه کننده تالاب شادگان
الف) رودخانه جراحی
عمده ترین منبع تأمین آب تالاب می باشد. طول این رودخانه 604 کیلومتر است که از کوه های کهگیلویه و بویراحمد سرچشمه می گیرد و سطح حوزه ی آبریز با 11000 کیلو متر مربع می باشد و در ناحیه شادگان در اثر شیب کم به شعبات متعددی تقسیم می شود که ضمن مشروب نمودن اراضی زراعی در قسمت شمالی هور منصوره بزرگ و در قسمت غربی هور منصوره کوچک و در جنوب هور شادگان را به وجود می آورد.
میانگین دبی سالانه رودخانه ی جراحی که به تالاب تخلیه می شود حدود 3/2 میلیارد متر مکعب می باشد که در سال های مختلف بین 4/0 تا بیش از 6/6 میلیارد متر مکعب متغیر بوده است.
تنظیم آب رودخانه بوسیله ی سدهای مخزنی و توسعه آبیاری در دشت های بالا دست حوضه میزان جریان ورودی به تالاب را کاهش خواهد داد. مقدار این کاهش معادل 600 میلیون متر مکعب در سال یا حدود 25% میانگین جریان سالانه پیش بینی می شود. اگر چه بخش عمده ای از جریانهای سالانه به داخل تالاب ادامه خواهند داشت با این حال توزیع ماهانه جریان ها به طور چشمگیری تغییر می نمایند.
ب) سیلاب های آبراهه کوپال
آبراهه کوپال یک آبراهه فصلی است که رواناب های حاصل از حوضه های کوچک واقع در دشت رامهرمز را جمع آوری می کند. ابعاد مقطع آبراهه کوچک بوده و در سیلاب ها از دیواره سرریز می کند. در سیلاب های بزرگتر در سطح وسیعی پخش گردیده و حتی به آبراهه مالح در حوضه کارون و از آن طریق به تالاب شادگان تخلیه می شود. از تعداد جریان این آبراهه و به ویژه سیلاب های آن هیچ گونه اندازه گیری به عمل نیامده است. با در نظر گرفتن احتمال وقوع رگبار در حوضه آبریز این آبراهه، میانگین سالانه مقدار جریان کمتر از 50 میلیون متر مکعب (حدود 3 درصد میانگین جریان رودخانه جراحی) تخمین زده می شود.
ج) سریزهای سیلاب های رودخانه کارون
رودخانه کارون در مقطع کنونی خود، حدود 3000 متر مکعب بر ثانیه آب را بدون سرریز شدن از خود عبور می دهد و جریان های بیش از این تعداد از دیواره سرریز شده و در دشت جریان می یابد. این آب ها از منابع مهم تامین آب تالاب شادگان به شمار می روند.
دو آبراهه طبیعی نبز در مواقع سیلابی سرریزهای رودخانه کارون را مستقیما به تالاب شادگان منتقل می نمایند. آبراهه اول به نام "مالح" که در حال حاضر برای دفع فاضلاب ناحیه ی صنعتی اهواز و نیز بخشی از فاضلاب شهری اهواز مورد استفاده قرار می گیرد.
آبراهه دیگری بنام "بحره" مستقیماً از رودخانه کارون در جنوب شهر اهواز منشعب می شود و با یک پل 30 دهنه ای از زیر بزرگراه اهواز – آبادان عبور می کند. ظرفیت طبیعی این آبراهه حدود 200 متر مکعب بر ثانیه است. هر چند مقدار جریان آن بستگی به سطح آب رودخانه کارون دارد.
در پایین دست آبراهه بحره، در زمان هایی که جریان در رودخانه کارون از 3000 متر مکعب بر ثانیه بیش تر می شود، از کناره ها سرریز نموده و در سطح دشت به سمت تالاب شادگان جاری می شود. این پدیده به طور عمده در بخشی از رودخانه کارون که بین روستاهای اسماعیلیه و عنبر شبیه قرار می گیرد، اتفاق می افتد. در این نقطه آب سرریز شده و از رودخانه جاری شده در سطح کشت به وسیله ی یک پل 50 دهنه از زیر جاده اهواز – آبادان عبور می کند.
بر مبنای بررسی های انجام شده، مجموع سهم آبراهه کوپال و سرریزهای کارون در تامین آب تالاب در حدود 10% آب ورودی از رودخانه جراحی برآورد می گردد.
