اثرات سموم کشاورزی و آفت کش ها

کابرد مداوم انواع سموم (مایع، جامد وگاز) در کشاورزی موجب افزایش روز به روز مقادیر زیادی مواد شیمیایی در داخل بیوسفر زمین شده که خواه ناخواه محیط همه موجودات زنده از جمله انسان را تحت تاثیر قرار می دهد و باید محیط را از مواد شیمیایی آلاینده محافظت نمود.

 آفت کش ها که مهم ترین و عمده ترین آلاینده در محیط زیست در مقایسه با سایر مواد شیمیایی هستند، مشخصه های زیر را دارا هستند:

  آفت کش ها که مهم ترین و عمده ترین آلاینده در محیط زیست در مقایسه با سایر مواد شیمیایی هستند، مشخصه های زیر را دارا هستند:

1) عدم امکان جلوگیری از گردش اکثر آفت کش ها در بیوسفر.
2) عمل بیولوژیک آن ها بر اساس اهداف کاربردی آن ها بوده و به همین دلیل خطرات بالقوه ای را برای طبیعت و در نتیجه انسان فراهم می آورد.
3) عدم امکان استفاده از مقادیر کم تری از آن ها برای اینکه تاثیرات مورد نظر را به وجود می آورد.
4) امکان تماس اکثریت افراد جامعه به لحاظ کاربردشان در شاخه های مختلف کشاورزی، اقتصادی، بهداشتی و خانگی، باقیماندن بر روی مواد غذایی و گردش در طبیعت و ورود تعداد زیادی ازآن هادر زنجیره ی غذایی.
5) دوام بسیاری از آفت کش ها و مقاومت در مقابل تجزیه ی فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیک.
6) امکان ذخیره ی آن ها در بدن موجودات زنده حتی در مقـادیر ناچیز تا زمانی که به حـد بحرانی
برسند. (اکثریت سموم کلره).
با توجه به نوع و فرمولاسیون انواع آفت کش ها، طرز عمل آن ها در بیوسفر به صورت های زیر مشخص می شوند:

الف) عمل موضعی

تاثیر مستقیم بر روی موجودات زنده از جمله انسان و تاثیر غیر مستقیم و ثانوی بر روی موجودات زنده، خاک، آب و هوا دارندو این نوع اثرات بستگی کامل به مقدار مصرف، شکل، طریقه کاربرد، خاصیت انتخابی بودن و تجزیه پذیری سم دارد.

ب) تأثیرات سموم در در آینده نزدیک

این گونه تأثیرات با توجه به دوره کارنس و طرز عمل آن ها، آزاد شدن در طبیعت، خاک و شرایط آب و هوایی تغییر می کند. شرایط اب و هوایی خشک، شوری و ماندابی بودن خاک از جمله عواملی هستند که هر کدام به نحوی در دوام و ذخیره شدن سموم و متابولیت های آن ها در خاک و آب و هوا موثر هستند.

ج) تأثیر سموم در آینده بسیار دور

از خصوصیات بیش تر آفت کش ها این است که در داخل آب های جاری، رودخانه ها و   سیلاب ها جریان پیدا می کنند و یا به اشکال سوسپانسیون و یا محلول، در داخل کلوئیدهای خاک جمع می شوند و یـا ممکن است از جایی به جای دیـگر حرکت کنند و یـا بعضی از آن ها انبـاشته

شده و 3 تا 5 سال دوام آن ها ادامه یابند و بر موجودات زنده پایین دست رودخانه ها و دریاها تأثیرات سوء داشته باشند.